Văn hóa Ẩm thực Nhật: Từ Quy tắc Ăn uống đến Đạo đức Bàn ăn

Văn hóa ẩm thực Nhật Bản luôn nổi tiếng với vẻ đẹp tinh tế, sự tôn kính dành cho nguyên liệu và cách chế biến đầy tỉ mỉ. Điều này được thể hiện rõ nét qua Washoku, nền ẩm thực truyền thống của Nhật Bản, đã vinh dự được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể vào tháng 12 năm 2013. Sự công nhận này là minh chứng cho sự trân trọng các mùa, vẻ đẹp của nguyên liệu và sự chú ý đến từng chi tiết trong mọi món ăn, làm nên một phần quan trọng của văn hóa Nhật.

Washoku: Nét Đẹp Đậm Đà Hương Vị Mùa

Nền ẩm thực truyền thống của Nhật Bản, hay còn gọi là Washoku, đã được UNESCO công nhận vào tháng 12 năm 2013. Sự công nhận này không chỉ tôn vinh hương vị mà còn là sự cảm kích sâu sắc đối với các mùa và vẻ đẹp của nguyên liệu. Từ những món sashimi tươi ngon từ cá mới đánh bắt, những sợi mì udon dai dai, cho đến nghệ thuật kaiseki đa dạng món ăn tại các nhà hàng chuyên biệt, tất cả đều có chung một triết lý: tận dụng tối đa sự tươi ngon, theo mùa của nguyên liệu. Đây là một đặc trưng nổi bật trong văn hóa Nhật.

Một yếu tố không thể thiếu trong ẩm thực Nhật chính là dashi. Đây là loại nước dùng đặc biệt được làm từ cá ngừ bonito, tảo bẹ hoặc cá đã nấu chín, phơi khô, mang đến vị umami phong phú – “vị ngọt thịt” đậm đà, giúp cân bằng các vị ngọt, chua, mặn, đắng khác trong món ăn. Chính vị umami này tạo nên chiều sâu và sự hài hòa đặc trưng cho mọi món ăn Nhật Bản, thể hiện sự tinh tế trong văn hóa Nhật.

Quy Tắc Trên Bàn Ăn: Thể Hiện Lòng Hiếu Khách “Omotenashi” 

Nghi thức trên bàn ăn của người Nhật không chỉ là phép tắc mà còn là sự thể hiện lòng cảm kích về những nỗ lực của chủ nhà. Đây chính là hình thức thực tế của tinh thần “omotenashi” – lòng hiếu khách, một giá trị cốt lõi trong văn hóa Nhật. Khi bạn tuân thủ những quy tắc này, bạn không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn góp phần tạo nên một trải nghiệm đáng nhớ cho cả mình và người phục vụ.

Những điều nên làm:

• Húp mì sùm sụp: Đây là cách thể hiện sự ngon miệng và thưởng thức trọn vẹn hương vị của món mì, một nét đặc trưng trong văn hóa Nhật khi ăn uống.
• Cố gắng ăn hết tất cả các món: Một dấu hiệu của sự trân trọng công sức của người nấu.
• Nâng bát thức ăn lên gần miệng: Tránh cúi người quá nhiều xuống bàn, đây là cách ăn thanh lịch.
• Chia thức ăn thành miếng vừa ăn: Đảm bảo bạn có thể thưởng thức món ăn một cách dễ dàng và lịch sự.

Những điều không nên làm:

• Không xé nhỏ món ăn hoặc ăn từ dưới lên trên: Hãy tôn trọng cách trình bày món ăn.
• Không đặt khuỷu tay lên bàn: Giữ tư thế lịch sự.
• Không ăn trực tiếp từ đĩa chung: Luôn lấy một phần vào đĩa nhỏ của riêng bạn trước khi thưởng thức.

Cấu Trúc Cơ Bản Của Washoku 

Với tâm điểm là sự cân bằng, ẩm thực Nhật chú trọng việc mang đến hương vị thơm ngon nhất từ nguyên liệu tươi ngon thay vì dựa vào các loại nước sốt nặng vị. Một bữa ăn thường ngày của người Nhật bao gồm:

• Canh: Thường là nước dùng từ cá, gà hoặc miso.
• Một vài món phụ (okazu): Đa dạng các loại nguyên liệu tươi ngon theo mùa.
• Một chén cơm trắng: Luôn được đặt ở phía trước bên trái, là vị trí dành riêng cho món ăn quan trọng nhất trong văn hóa Nhật. Các món ăn còn lại sẽ được đặt phía sau chén cơm, và súp sẽ nằm ở phía trước bên phải.

Nghệ Thuật Sử Dụng Đũa: Thanh Lịch và Tinh Tế Trong Văn Hóa Nhật

Có lẽ ban đầu bạn sẽ thấy khó khăn, nhưng sử dụng đũa lại khá đơn giản và chỉ cần một chút luyện tập.

Cách cầm đũa đúng:

• Đặt một chiếc đũa vào giữa gốc ngón tay cái và đầu ngón tay đeo nhẫn.
• Đối với chiếc đũa thứ hai, hãy tưởng tượng bạn đang cầm bút chì giữa ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa.
• Chỉ di chuyển chiếc đũa trên cùng khi gắp thức ăn.

Những điều không nên làm khi sử dụng đũa:

• Không dùng đũa như muỗng hay dao nĩa.
• Không cắm xuyên thức ăn bằng đũa.
• Không nắm hai chiếc đũa bằng một tay.
• Không dùng đũa để chỉ trỏ.
• Tuyệt đối không dùng đũa để kéo đĩa và bát quanh bàn.
• Hai điều cấm kỵ nhất trong văn hóa Nhật: Cắm đũa thẳng đứng trong chén cơm (tương tự như nghi thức tang lễ) và chuyền thức ăn từ đôi đũa này sang đôi đũa khác.

Cách Rót Đồ Uống: Phép Lịch Sự Tế Nhị Trong Văn Hóa Nhật

Trong văn hóa uống của Nhật Bản, việc rót đồ uống cũng có những quy tắc riêng thể hiện sự tôn trọng, phản ánh sâu sắc văn hóa Nhật.

• Luôn rót đồ uống cho người khác trước: Cầm chai bằng tay phải sao cho nhãn chai hướng lên trên và đỡ phần đế chai bằng tay trái.
• Đừng tự rót cho mình: Hãy để người khác rót cho bạn.
• Khi được rót đồ uống: Hãy cầm ly lên và hơi nghiêng ly của bạn để thể hiện sự lịch sự.
• Nếu không muốn uống thêm: Để ly của bạn luôn đầy, vì ly rỗng chính là tín hiệu cần được rót đầy lại.

Yumifoods hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về văn hóa ẩm thực Nhật Bản và những quy tắc bàn ăn Nhật Bản. Việc hiểu rõ những nét đẹp này không chỉ giúp bạn tự tin hơn khi thưởng thức các món ăn Nhật mà còn thể hiện sự tôn trọng đối với văn hóa bản địa.

Nếu bạn đang tìm kiếm hương vị quê nhà tại Nhật, đặc biệt là thực phẩm Việt tại Nhật, đừng quên ghé thăm Siêu thị Thực phẩm Việt Nam của Yumifoods. Chúng tôi chuyên cung cấp các sản phẩm chất lượng, từ gia vị đến các món ăn truyền thống như giò chả Việt Nhật, để bạn luôn cảm thấy như đang ở nhà, ngay cả khi đang sinh sống và làm việc tại Osaka hay bất kỳ đâu trên đất nước Nhật Bản.

—————————————
YUMIFOODS – SIÊU THỊ THỰC PHẨM VIỆT NAM TẠI OSAKA, NHẬT BẢN

Hotline: +81 80-3827-7472
Địa chỉ: 556-0015 大阪市浪速区敷津西2-8-10 1F OSAKA DAIKOKUCHO
Fanpage: Yumifoods
Website: huongviquenha.net