Nhật Bản vừa công bố chính sách mới về chương trình thực tập kỹ năng, mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho thực tập sinh nước ngoài, đặc biệt là trong việc chuyển đổi nơi thực tập khi gặp tình huống bất khả kháng. Đây là bước tiến đáng kể trong việc cải thiện môi trường lao động và bảo vệ quyền lợi người lao động nước ngoài, trong đó có hơn 200.000 thực tập sinh Việt Nam – chiếm hơn 50% tổng số tại Nhật Bản.
Tổng quan chính sách mới về chương trình thực tập kỹ năng
Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Việt Nam) cho biết, Bộ Tư pháp và Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản đã tiến hành sửa đổi các quy định liên quan đến chương trình thực tập kỹ năng.
Những thay đổi này nhằm:
- Đơn giản hóa thủ tục chuyển đổi nơi thực tập: Giúp thực tập sinh dễ dàng hơn trong việc rời khỏi môi trường lao động không phù hợp.
- Xác định rõ ràng hành vi vi phạm: Làm rõ các tình huống mà thực tập sinh có thể yêu cầu chuyển đổi.
- Tăng cường hỗ trợ từ các nghiệp đoàn quản lý: Nghiệp đoàn phải hướng dẫn và bảo vệ thực tập sinh trước các hành vi vi phạm.
Các trường hợp bất khả kháng được xác định trong chính sách mới
Chính sách mới định nghĩa cụ thể các tình huống được coi là bất khả kháng, trong đó thực tập sinh có quyền yêu cầu chuyển đổi nơi làm việc. Những tình huống này bao gồm:
1. Vi phạm nhân quyền
Bạo hành thể chất và tinh thần:
- Đánh đập, gây thương tích.
- Đe dọa, uy hiếp tinh thần.
Quấy rối:
- Lời nói thô lỗ, xúc phạm, lăng mạ hoặc hạ thấp nhân phẩm.
- Quấy rối tình dục, bao gồm cả những cử chỉ hoặc lời nói không phù hợp.
- Quấy rối phụ nữ mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ.
Lạm dụng quyền lực:
- Cưỡng ép thực hiện công việc ngoài phạm vi hợp đồng hoặc ép buộc tăng ca quá mức.
2. Vi phạm hợp đồng lao động
Công ty tiếp nhận:
- Bố trí công việc không đúng với hợp đồng đã ký kết.
- Không trả lương đầy đủ hoặc chậm lương.
- Tịch thu giấy tờ tùy thân như hộ chiếu, thẻ cư trú.
- Yêu cầu làm việc vào ngày nghỉ hoặc kéo dài giờ làm mà không trả công xứng đáng.
3. Vi phạm pháp luật
Công ty tiếp nhận có hành vi vi phạm pháp luật lao động, ví dụ:
- Gian lận trong hợp đồng.
- Có hành vi lừa đảo hoặc cố ý làm tổn hại quyền lợi của thực tập sinh.
Các ví dụ thực tế:
- Công ty không đảm bảo môi trường làm việc an toàn.
- Công ty lợi dụng quyền lực để cưỡng bức lao động hoặc ép làm thêm giờ quá mức.
- Công ty có hành vi gian lận lương hoặc tước đoạt quyền lợi hợp pháp của thực tập sinh.
Thủ tục chuyển đổi nơi thực tập
Khi gặp tình huống bất khả kháng, thực tập sinh có thể thực hiện quy trình chuyển đổi nơi thực tập theo các bước sau:
1. Chuẩn bị hồ sơ
- Đơn đề nghị chuyển đổi nơi thực tập.
- Tài liệu chứng minh hành vi vi phạm, bao gồm:
- Bản ghi âm các cuộc đối thoại.
- Hình ảnh hoặc video về hành vi vi phạm.
- Bằng chứng khác liên quan.
2. Nộp đơn
- Gửi hồ sơ tới nghiệp đoàn quản lý hoặc công ty tiếp nhận.
- Các nghiệp đoàn sẽ chịu trách nhiệm tiếp nhận, xem xét và xử lý yêu cầu.
3. Xử lý và phản hồi
- Nghiệp đoàn quản lý sẽ:
- Báo cáo lên Hiệp hội Thực tập Kỹ năng Quốc tế (OTIT).
- Phản hồi kết quả xử lý cho thực tập sinh trong thời gian sớm nhất.
4. Hỗ trợ trong thời gian chờ đợi
- Làm việc tạm thời: Trong khi chờ chuyển đổi, thực tập sinh được phép làm việc tạm thời tối đa 28 giờ/tuần.
- Chuyển đổi tư cách lưu trú: Nếu không tìm được nơi thực tập mới, thực tập sinh có thể xin chuyển sang tư cách lưu trú kỹ năng đặc định.
Vai trò của nghiệp đoàn quản lý trong chính sách mới
Nghiệp đoàn quản lý đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi thực tập sinh, bao gồm:
- Giải thích quyền lợi: Trong các khóa đào tạo tập trung sau nhập cảnh, nghiệp đoàn phải phổ biến đầy đủ về các quyền và quy định liên quan.
- Hỗ trợ khi có vi phạm: Cung cấp thông tin và hướng dẫn thực tập sinh nhận diện hành vi vi phạm hợp đồng hoặc bạo hành.
- Xử lý minh bạch: Đảm bảo quá trình xử lý yêu cầu chuyển đổi nơi thực tập được thực hiện công khai và đúng quy định.
Chính sách mới: Bước tiến lớn cho lao động Việt Nam tại Nhật Bản
Hiện nay, Việt Nam là quốc gia có số lượng thực tập sinh tại Nhật Bản lớn nhất, với hơn 200.000 thực tập sinh. Chính sách mới này mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Bảo vệ quyền lợi thực tập sinh: Giúp họ an tâm làm việc và giảm thiểu rủi ro từ các hành vi vi phạm.
- Tạo điều kiện lao động thuận lợi: Thúc đẩy hợp tác lao động giữa Việt Nam và Nhật Bản.
- Nâng cao uy tín lao động Việt Nam: Thể hiện cam kết của cả hai quốc gia trong việc cải thiện chất lượng lao động.
—————————————
YUMIFOODS – SIÊU THỊ THỰC PHẨM VIỆT NAM TẠI OSAKA, NHẬT BẢN
Hotline: +81 80-3827-7472
Địa chỉ: 556-0015 大阪市浪速区敷津西2-8-10 1F OSAKA DAIKOKUCHO
Fanpage: Yumifoods
Website: huongviquenha.net